Combinaties van Metalen

De combinatie van verschillende metalen in juwelen heeft diepe historische wortels. Twee tot drie eeuwen geleden was het gebruikelijk om diamanten in zilver te zetten, omdat ambachtslieden geloofden dat alleen een zilveren zetting de briljantie van een edelsteen echt kon versterken. Om de juwelen en de drager te beschermen, werden de achterzijden van deze stukken meestal vervaardigd in goud. Deze zilver-op-goud techniek—waarbij een dunne laag goud de achterkant van een zilveren juweel bedekte—werd ontworpen om te voorkomen dat zilver zwarte vlekken op kleding of huid achterliet.

Tegenwoordig zien antieke zilveren juwelen er vaak donker uit door oxidatie, maar dit was nooit de oorspronkelijke bedoeling. Destijds werden zilveren zettingen hoogglans gepolijst, zodat de overgang tussen de zilveren zetting en de diamant vrijwel onzichtbaar was voor het blote oog.

Naarmate juweliers meer gewend raakten aan het werken met gelaagde metalen, bleef deze praktijk bestaan tot in de late 19e en vroege 20e eeuw. Echter, in plaats van zilver begonnen ze platina te gebruiken—een metaal dat even waardevol is als goud, maar zonder de neiging om te verkleuren.

Het wijdverbreide gebruik van platina in juwelen werd pas mogelijk na vooruitgang in hogetemperatuurbranders. Platina heeft een smeltpunt van ongeveer 1.768°C (3.214°F), waardoor het moeilijk te bewerken was met traditionele goudsmidtechnieken. Hoewel de oxywaterstofbrander in de late 18e eeuw werd ontwikkeld en temperaturen kon bereiken die hoog genoeg waren om platina te smelten, was het gebruik ervan aanvankelijk beperkt tot laboratoria. Pas in de tweede helft van de 19e eeuw werden deze technieken beschikbaar in juweliersateliers. De Franse juwelier Cartier was een van de pioniers die platina introduceerde in hoogwaardige juwelen, waarbij hij profiteerde van de sterkte en heldere witte glans van het metaal.

Interessant genoeg kwamen Spaanse conquistadores in Zuid-Amerika tijdens de 16e eeuw platina tegen, maar zij herkenden de waarde ervan niet. Door hun beperkte technologie waren ze niet in staat het te smelten, waardoor ze het als een hinderlijk bijproduct beschouwden. Ze noemden het "platina" (*klein zilver*) en wierpen het vaak weg tijdens het delven naar goud. Sommige verhalen suggereren zelfs dat ze platina overboord gooiden om te voorkomen dat vervalsers het zouden gebruiken om goud te mengen.

Hoewel het gebruik van geel of rood goud als backing voor witte (zilveren) juwelen aanvankelijk een praktisch doel diende—het voorkomen van aanslag en verkleuring van zilver—maakte de introductie van platina deze noodzaak overbodig. Vanaf dat moment werd de combinatie van metalen meer een kwestie van esthetische aantrekkingskracht dan van functionaliteit.

De combinatie van metalen bleef populair, vooral in de jaren 1940, toen contrasterende goudtinten een kenmerkend element werden van Retro-juwelen. Deze periode zag het creatieve gebruik van roségoud, geelgoud en witgoud, vaak gecombineerd in gedurfde, sculpturale ontwerpen.

Een Charmante Stadslegende Gaat Rond

In tegenstelling tot zijn huidige status werd platina niet altijd als een edelmetaal beschouwd. In het vroege 19e-eeuwse Rusland ontdekten vervalsers dat de hoge dichtheid van platina het ideaal maakte voor het namaken van gouden roebels. Door een platina kern te bedekken met een dunne laag goud, maakten ze munten die bijna niet te onderscheiden waren van massief gouden roebels.

Pas rond 1870 werd platina erkend als een waardevol metaal, wat leidde tot een sterke stijging van de prijs. Volgens de overlevering werden oude roebels later doormidden gesneden in de hoop platina binnenin te vinden—of het waar is of niet, het blijft een intrigerend verhaal uit de tijd van monetaire misleiding.