Antieke juwelen en oude sieraden:
gehaltes en legeringen

Wat is een gehalte en waarom zou je het willen beïnvloeden? Welk gehalte is beter en welke slechter? Welk gehalte is meer waard en welke minder? etc. etc.

Een gehalte is a mengsel van verschillende metalen, die voor juwelen een bepaalde minimum hoeveelheid platina, goud of zilver moeten bevatten.

Puur goud wordt ook wel 24 karaat genoemd of 999/1000 of 100% fine. 14 karat heeft 14 van de 24 delen puur goud (585/1000 of 58½%) en de overige 10/24 (of 41½%) ander metaal/metalen die gebruikt worden om de benodigde karakteristieken van het metaal te beïnvloeden zoals de kleur, hardheid, flexibiliteit, elasticiteit etc. Het kan duidelijk lijken waarom iemand de karakteristieken van een legering zoal de kleur wil aanpassen, maar er zijn ander factoren die niet zo vanzelfspreken zijn maar toch belangrijk voor de expert die ermee moet werken.

Één voorbeeld is dat wanneer goud gebruikt moet worden om een veer van te maken (die natuurlijk altijd op spanning moet staan). Het is vanzelfsprekend dat de legering dan meer elastisch dient te zijn dan een meer flexibel metaal waarin de goud- of zilversmid een vorm wenst te smeden.

Alhoewel 1 gram van 22K meer waard is dan 1 gram van een minder gehalte, zal het juweel dat van 22K goud gemaakt is sneller slijten dan een sieraad van een lager gehalte (puur goud is van nature namelijk bijzonder zacht).

Dat vandaag de dag er in verschillende landen, verschillende gehaltes zijn vind zijn oorsprong in oude nationale wetten (die teruggaan tot op de Middel-Eeuwen) en oude gebruiken. Men kan niet zeggen dat het ene gehalte expliciet beter is dan het andere. Natuurlijk zijn er verschillen in de intrensieke waarde, gewoon omdat in een bepaald gehalte meer of minder goud aanwezig is dan in een ander gehalte; maar om een gehalte beter of slechter te noemen is niet echt logisch. Het is eigenlijk meer "'s lands wijs, is 's lands eer".

Sterling zilver, dat 925/1000 delen puur zilver in zijn legering heeft is niet slechter dan het Franse zilver dat 950/1000 delen zilver heeft en geen van beiden is beter dan het Duitse zilver (800/1000) of het Deense zilver (830/000). Het verschil in waarde is ook minimaal, zelfs in grotere gewichten zoals kilogrammen. Ik denk dat de reden waarom iemand een bepaald type zilver boven het andere stelt meer te maken heeft met chauvinistische redenen dan met technische argumenten.

Platina in juwelen wordt normaliter in een hoog gehalte gebruikt (950/1000).